– Czy z cudzysłowem są jakieś problemy? – zapytał mnie jeden z uczniów.
– Tak, i to dwojakiego rodzaju – odpowiedziałam. – Pierwszy to błędy w odmianie tego słowa, które jest zrostem (słowotwórstwo: zrosty, złożenia, zestawienia), drugi to jego niewłaściwe użycie.
Cudzysłowu, czyli jednego ze znaków interpunkcyjnych, możemy używać w trzech sytuacjach:
1/ w wyodrębnianiu nazw własnych,
2/ we wszelkiego rodzaju przytoczeniach,
3/ w funkcji ironicznej.
Nie nadużywajmy więc tego znaku ani w piśmie, ani w języku mówionym, zwłaszcza że wtedy najczęściej popełniamy błędy w odmianie. Powiedzenie „w cudzym słowie” czy „w cudzysłowiu” jest niepoprawne (poprawna forma: w cudzysłowie!), zwykle chodzi nam o to, że nie chcemy mówić o czymś w sposób dosłowny lub bezpośredni. Czasami to wyraz zwykłego tchórzostwa – chodzi nam o to, by nie brać odpowiedzialności za własne słowa albo wycofać się z tego, co już zostało powiedziane.
PS
Spróbujecie odmienić? … Mianownik: cudzysłów, dopełniacz: cudzysłowu, celownik: …
Beata Bojar