4 CZERWCA

Mija 30 lat od wyborów 4 czerwca 1989 roku. Świętujemy tę rocznicę, gdyż jest to symbol końca komunizmu.

Co pięć lat, w kolejne rocznice wyborów 4 czerwca 1989 roku, Ośrodek „Brama grodzka – Teatr NN” organizuje działania artystyczno-edukacyjne na Placu Litewskim.

Dzień 4 czerwca rozpoczął prawdziwe trzęsienie ziemi w europejskim obozie państw komunistycznych. Jego kulminacją był upadek muru berlińskiego jesienią 1989 roku.

To był rok, kiedy oczy całego świata były zwrócone na Polskę. Wszyscy powtarzali z podziwem i uznaniem: „Solidarność” i Lech Wałęsa.

Było to wreszcie wielkie zwycięstwo „Solidarności”, kończące jej pokojową walkę o wolną Polskę. Bez żadnego zbrojnego powstania i bez rozlewu krwi staliśmy się wolnym krajem, wracającym do europejskiej rodziny państw demokratycznych.

Symbolicznym ukoronowaniem wyboru dokonanego przez społeczeństwo w dniu 4 czerwca 1989 roku było wstąpienie Polski do Unii Europejskiej w roku 2004. Tym samym staliśmy się częścią wielkiego politycznego projektu, który przyniósł powojennej Europie pokój i dobrobyt.

Dziś mija 30. lat od tamtego ważnego wydarzenia, dziś staramy się o tym pamiętać!

Zapraszamy do udziału w wydarzeniach:

„URNY Wolności” / Plac Litewski
Instalacja 170. „urn” jest symbolem przypominającym o przełomowych w historii Polski wyborach 4 czerwca 1989 roku. Dzięki tym wyborom, nastąpił bezkrwawy koniec komunizmu w Polsce. Wtedy „Duch wolności” ruszył z Polski, przeszedł przez inne kraje Europy Środkowo-Wschodniej, burząc w nich komunizm. 4 czerwca wyprzedził „jesień ludów” w Europie. Dramatyczny charakter miały wypadki w Bukareszcie, w listopadzie zburzono Mur Berliński. Spektakularność tego ostatniego wydarzenia przysłoniła fakt, że drogę zmian w Europie w latach 1989-1991 otworzył skromny z wyglądu obiekt – zwykła wyborcza urna. Ten przedmiot jest prawdziwym symbolem zmian jakie zaszły w Europie w 1989 roku. Instalacja będzie dostępna od 04.06 do 05.06.2019 / Plac Litewski.

WYSTAWA Lublin 4 VI 1989 – 4 VI 2019 / Plac Litewski
Na wystawie pokazujemy „Wielką Historię” z perspektywy naszego miasta. Przypominamy atmosferę tamtych dni, to, jak wyglądał Lublin, jego ulice i mieszkańcy. Próbujemy też uchwycić zachodzące w Lublinie zmiany w ciągu tych trzydziestu lat. O godzinie 10.00 i 12.00 będzie można zwiedzić wystawę z przewodnikiem. Oprowadzać będą byli działacze Komitetu Obywatelskiego Solidarność Województwa Lubelskiego. Wystawa będzie dostępna od 04.06 do 15.06.2019 / Plac Litewski.

Drogi do wolności / Plac Litewski
Instalacja multimedialna dedykowana walce ludzi o wolność w różnych miastach Polski, państwach Europy i Świata w drugiej połowie XX wieku i w wieku XXI. Obrazom i ważnym datom towarzyszyć będzie pieśń murów J. Kaczmarskiego. Instalacja będzie dostępna od 04.06 do 05.06.2019.

Studio wolność / Plac Litewski
– 11:00 – 16:00 – wiersze o wolności, czytają lubelscy dziennikarze, ludzie kultury i wolontariusze
– 13:00 – prezentacja numeru czasopisma PA.RA, prowadzenie: Joanna Zętar, rozmówcy: redaktorzy i bohaterowie PA.RY
– 16:30 – prezentacja publikacji 4 czerwca 1989 w Lublinie. Przewodnik oraz spotkanie z autorką przewodnika – Małgorzatą Bielecką-Hołdą, byłą redaktor naczelną „Gazety Wyborczej”, prowadzenie: Paweł Krysiak – redaktor naczelny „Gazety Wyborczej”

Polska Mam Marzenie / Plac Litewski
– 10:00 – pisanie listów do urny Mam Marzenie Polska 1989 – 2039
Zapraszamy mieszkańców Lublina do pisania refleksji o ich „wymarzonej Polsce” za pięćdziesiąt lat. Kartki z marzeniami wrzucone są do specjalnie przygotowanej „urny” na Placu Litewskim.

Multimedialny pokaz fontannowy / Plac Litewski
Tego dnia będzie można obejrzeć specjalny pokaz multimedialny opowiadający o wolnościowych wątkach w historii Lublina. Będzie można zobaczyć projekcje filmów: Unia Narodów oraz Inspiruje nas wolność. Start godzina 21:00.

Wystawa Siła Wolnego Słowa / Dom Słów
Wystawa w sposób symboliczny upamiętnia śmierć pod koniec wojny 14-tu drukarzy z „Popularnej”. Zostali oni zabici przez Niemców za druk nielegalnych ulotek. Główną ideą wystawy jest pokazanie narodzin niezależnego ruchu wydawniczego w Lublinie w latach 1976 – 1989. Na wystawie można zobaczyć czasopisma, książki a także fragmenty filmów ilustrujących tło historyczne ówczesnej Polski, posłuchać relacji drukarzy i osób związanych z podziemnym drukarstwem oraz zobaczyć sprzęt drukarskie jakim się posługiwali. Punktem centralnym wystawy jest legendarny powielacz, na którym został wydrukowany w Lublinie pierwszy numer podziemnego pisma „Zapis”. Wydarzenie to uznawane jest za narodziny drugiego obiegu wydawniczego w Polsce, który w sposób zasadniczy przyczynił się do powstania „Solidarności” i wszystkich zmian politycznych jakie nastąpiły w Polsce w latach 80-tych. Te wszystkie wydarzenia były wyrazem wielkiego pragnienia ich uczestników bycia wolnymi ludźmi. Świat w którym żyjemy każdego dnia pokazuje jak wielką wartością jest wolność. Dlatego wokół pytań związanych z rozumieniem wolności tworzony jest program adresowany do młodszych osób.
Zwiedzanie bezpłatne.

1 dzień życia Lublina:
#1dzienLBN

Przez 24h będziemy relacjonować wydarzenia tego dnia. Projekt „Jeden dzień” ma na celu udokumentowanie w 2019 roku jednego dnia z życia Lublina. Proponujemy żeby to był 4 czerwca (wtorek) – dzień ważny dla historii Polski. Powstanie w ten sposób obraz miasta uchwycony w różnych płaszczyznach i obszarach jego życia. Powstaną materiały dokumentujące m.in. życie ulic, dzielnic, prywatnych mieszkań, miejsc pracy, świątyń, szkół i wyższych uczelni. Będą tu też krótkie rozmowy z mieszkańcami miasta oraz dźwięki miasta nagrane w tym dniu: szum wiatru i wody w rzece, ulica, targ, dworzec itp.

Zaczniemy dokładnie o godz. 00:00 4 czerwca, a skończymy o 23:59 tego samego dnia. Z uzyskanego materiału powstanie rodzaj webdocu (multimedialnej opowieści internetowej). Jest to też rodzaj kapsuły czasu – listu do przyszłych pokoleń.

Działania internetowe:
Powstanie edukacyjny portal poświęcony wydarzeniom związanym z datą 4 czerwca, w którym udostępnione będą nagrania świadków i uczestników tamtych wydarzeń, hasła tematyczne, zdjęcia, wykłady historyków opowiadających o wydarzeniach towarzyszących dacie 4 czerwca.

Od tego dnia działać będzie także webdoc poświęcony kilku wybranym historiom osób, które żyły i działały w tle tej wielkiej historii. Chcemy w ten sposób pokazać, jak indywidualne historie składają się na tę wielką narrację. Jak na nią wpływają, jak się do niej odnoszą, jak od niej zależą. Poznamy m.in.: historię działacza teatralnego, który stał się stróżem pamięci miasta, historię działacza społecznego, który jako pierwszy w Polsce stworzył wspólnotę Emaus, czy działaczkę Komitetu Obywatelskiego Solidarność, która odpowiadała za kolportaż plakatów i pism solidarnościowych. Wszystkie opowieści będą miały charakter indywidualny, ale także uniwersalny, gdyż wierzymy, że takich opowieści jest więcej.

Beata Bojar